Tôi mới bị mắc Gan nhiễm mỡ, xin Bác sĩ cho biết bệnh gan nhiễm mỡ có những biến chứng gì và cách phòng ngừa ? Tôi xin cảm ơn Bác sĩ.

Gan nhiễm mỡ là thuật ngữ dùng để mô tả tình trạng mỡ bị tích tụ quá nhiều trong gan. Thông thường, mỡ trong gan chiếm từ 2-4% trọng lượng của gan. Đối với người bị bệnh, tỷ lệ này chiếm ít nhất từ 5-10%.

Gan là lá tạng lớn thứ 2 trong cơ thể người, đảm nhiệm nhiều vai trò cực kỳ quan trọng. Gan xử lý hầu hết tất cả những gì chúng ta ăn uống vào đồng thời thanh lọc các độc tố trong máu. Quá nhiều chất béo tích tụ trong gan có thể ảnh hưởng chức năng gan, nặng hơn nữa là xơ gan thậm chí là suy gan.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, ước tính 50 – 60 % người Việt Nam mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Và tỷ lệ này đang có xu hướng ngày một tăng lên. Việc phát hiên và điều trị sớm các nguyên nhân cũng như điều chỉnh thích hợp trong lối sống trước khi xuất hiện những tổn thương thực sự ở gan sẽ phòng ngừa các biến chứng không mong muốn.

Triệu chứng của bệnh Gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ ít khi có các triệu chứng rõ ràng. Một số ngưởi bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi và đau vùng bụng phía trên bên phải. Trên lâm sàng, bác sĩ có thể khám thấy gan hơi to ra một chút. Nếu bệnh gan nhiễm mỡ biến chứng thành xơ gan. Lúc đó các triệu chứng chính sẽ là chán ăn, sụt cân,  yếu sức, đau bụng, ngứa da, chảy máu cam, hoặc mệt mỏi nhiều và vàng da…

Nguyên nhân của Gan nhiễm mỡ

Một trong số các nguyên nhân là do cơ thể có quá nhiều chất béo dư thừa. Nguyên chính hay được nhắc đến là do rượu. Các nghiên cứu cũng cho thấy rượu phá hủy và gây tổn thươn gan, khoảng 40 – 50% những người bị gan nhiễm mỡ do rượu có bệnh tiến triển nặng.  Ngoài ra, một số nguyên nhân thường gặp khác phải kể đến: Béo phí, Mỡ máu cao, Tiểu đường. Và số các nguyên nhân  ít gặp hơn gây ra bệnh gan nhiễm mỡ là: Sút cân quá nhanh, Viêm gan C, Gen di truyền, mang thai, tác dụng phụ của một số thuốc: Aspirin, Steroid, Steroids, Tamoxifen hay Tatracycline.

Phân loai Gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ được chia làm 4 nhóm

• Gan nhiễm mỡ không do rượu

Nhóm này không liên quan đến rượu mà do rối loạn chuyển hóa mỡ của gan, dẫn đến dư thừa mỡ trong các tổ chức của gan. Bệnh nhân được xếp vào nhóm này khi tỷ lệ mỡ trong gan chiếm trên 10% trọng lượng của gan.

• Gan nhiễm mỡ do rượu

Uống quá nhiều rượu sẽ gây tổn thương gan và dẫn đến suy giảm chức năngchuyển hóa mỡ. Kiêng rượu giúp làm giảm tình trạng nhiễm mỡ gan. Sau 6 tuần, gan sẽ không còn nhiễm mỡ. Và ngược lại khi uống quá nhiều rượu và liên tục, gan nhiễm mỡ có nguy cơ cao tiến triển thành xơ gan – một bệnh lý có thể đe dọa tính mạng.

• Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu

Với những bệnh nhân thuộc nhóm này, khi lượng mỡ trong gan đạt đến mức độ nhất định, gan to lên và có thể đi kèm với suy giảm chức năng gan. Nếu không được điều trị sẽ dẫn đến những tổn thương khó hồi phục ở gan và cuối cùng dẫn đến suy dinh dưỡng, hội chứng rối loạn chuyển hóa.

• Gan nhiễm mỡ cấp tính trong quá trình mang thai

Chẩn đoán

Lâm sàng: Gan nhiễm mỡ có thể phát hiện đươc qua thăm khám lâm sàng. Đến gặp bác sĩ và kể về các biểu hiện và tiền sử của bạn về việc sử dụng rượu hay cac loại thuốc đã và đang sử dụng.

Xét nghiệm máu: Đánh giá men gan, xét  nghiệm máu không phải là phương pháp chẩn đoán xác định nhưng rất cần thiết để tìm nguyên nhân gây hại cho gan.

Siêu âm, hay chụp cắt lớp, chụp cộng hưởng từ để đánh giá hình ảnh của gan nhiễm mỡ.

Sinh thiết kiểm tra: Đây là phương pháp tốt nhất để chẩn đoán cũng như xác định nguyên nhân của bệnh Gan nhiễm mỡ.

Điều trị

Điều quan trọng trong việc điêu trị gan nhiễm mỡ là giảm bớt các yếu tố nguy cơ. Một số lời khuyên cho các bạn như sau:

• Hạn chế và tránh các loại đồ uống có cồn
• Kiểm soát lượng Cholesterol và đường máu
• Giảm cân khi bạn bị thừa cân

Nếu bạn mắc gan nhiễm mỡ do béo phì hoặc do thói quen ăn uống, thì tập thể dục thể thao là điều không thể thiếu, đồng thời loại bỏ những thực phẩm không tốt cho sức khỏe. Ăn nhiều hoa qua tươi, rau xanh, ngũ côc. Thay vì ăn thịt đỏ, bạn hãy sư dụng những protein ít béo như gà hay cá.

Dự phòng

Một điều may mắn là gan nhiễm mỡ thường không gây ra các tổn thương gan vĩnh viễn. Lá gan của chúng ta có khả năng tự hồi phục nên nếu bạn điều trị tốt tiểu đường, mỡ máu cao, hay béo phì, bạn hoàn toàn có thể đảo ngược quá trình nhiễm mỡ của gan. Còn nếu bạn là một người hay uống rượu thì ở một mức độ nào đấy, việc ngừng rượu sẽ giúp gan khỏi hoàn toàn.

Và tốt hơn hết, giữ cho lá gan của bạn khỏe mạnh để phòng ngừa gan nhiễm mỡ là điều bạn nên thực hiện ngay từ ban đầu. Thay đổi thói quen ăn uống lành mạnh, không sử dụng thức uống có cồn. Ngoài ra, hãy tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để duy trì cân lặng lý tưởng và đảm bảo sức khỏe tốt của bạn.