Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) mới nhất cho biết trên Thế giới có gần 260 triệu người bị viêm gan B (VGB) mạn tính và trên 70 triệu người bị viêm gan C (VGC). Chỉ riêng với viêm gan B, tính trung bình trên Thế giới cứ mỗi một phút trôi qua là có 2 người tử vong liên quan đến biến chứng của bệnh lý này. WHO cũng cho biết ở khu vực Tây Thái Bình dương tỷ lệ mắc ung thư gan ở Việt Nam đứng thứ 2 chỉ sau Mông Cổ và trên phạm vi Toàn cầu thì Việt Nam đứng hàng thứ 4. Ở nước ta có hai nguyên nhân chính gây ung thư gan là do tỷ lệ cao viêm gan vi rút và sử dụng nhiều rượu bia. Hiện nay, ở Việt Nam ung thư gan chiếm nhiều nhất trong các loại ung thư, gây tử vong hàng năm trên 25 nghìn trường hợp (gấp ba số tử vong hàng năm do tai nạn giao thông ở nước ta) cùng với các bệnh lý viêm gan, xơ gan đã và đang là những thách thức to lớn đối với nền y tế nước nhà và chuyên ngành gan mật của Việt Nam.

Đối với viêm gan, ngoài các biện pháp can thiệp (như tiêm vaccine VGB, dự phòng lây truyền từ mẹ sang con, tiêm truyền an toàn, xét nghiệm và điều trị VGB và VGC …) thì các hoạt động nhằm nâng cao ý thức bảo vệ và hiểu biết để phòng và chống căn bệnh nguy hiểm này là vô cùng quan trọng. Hưởng ứng phong trào “Toàn dân chung tay đánh gục vi rút viêm gan” mà Lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã phát động để đẩy lùi những “Kẻ giết người thầm lặng”, Hội Gan mật Việt Nam đã triển khai nhiều các hoạt động hiệu quả và đầy giá trị theo từng giai đoạn cụ thể.

Trong những năm trước đây, Hội Gan mật Việt Nam đã có nhiều nỗ lực hoạt động và đạt được nhiều thành tựu trong phong trào tuyên truyền, nâng cao hiểu biết để phòng và điều trị những bệnh lý liên quan đến viêm gan. Hội Gan mật Việt Nam đã cùng Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức cuộc thi tìm hiểu bệnh Viêm gan trên toàn quốc với gần 20 nghìn bài tham gia và đ/c Lê Khả Phiêu – Nguyên Tổng Bí thư đã đến dự Lễ Tổng kết trao giải thưởng cuộc thi 2017. Hội cũng đã phối hợp với các tỉnh, thành phố như Kiên Giang, Hưng Yên, Quảng Bình, Hà Nam, Thừa Thiên Huế và một số tỉnh thành khác tổ chức các hoạt động hiệu quả trong phong trào “Toàn dân chung tay đẩy lùi vi rút viêm gan”, khám sàng lọc cho hơn 1,2 triệu người (VGB 9,3%, VGC 4,2%) và Tổ chức hưởng ứng và kỷ niệm ngày Viêm gan Thế giới 28/7 hàng năm. Đặc biệt, Phó Chủ tịch Nước Nguyễn Thị Doan đã tham dự và phát động Phong trào Toàn dân chung tay đánh gục vi rút viêm gan. Đã tổ chức nhiều hội thảo khoa học về gan mật tại Hà Nội (2016 và 2018), tại Huế (2017) và nhiều hoạt động ý nghĩa khác mang giá trị tuyên truyền sâu rộng và vô cùng thiết thực, tiếp cận trực tiếp với nhân dân như các chương trình đi bộ gây Quỹ và làm từ thiện (từ nguồn tiền được trích từ quỹ Hội) hỗ trợ các bệnh nhân viêm gan có hoàn cảnh khó khăn.

Trong mấy năm gần đây, ngoài tổ chức ra mắt Ban chấp hành của Hội Gan mật Việt Nam ở cả 3 miền Đất nước, Ban Chấp hành mới Hội Gan mật miền Trung-Tây nguyên đã được bầu mới vào tháng 6/2019 để tăng cường các hoạt động, trong đó có Phòng chống Viêm gan tại Khu vực Miền Trung - Tây Nguyên. Đặc biệt là Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt Nam được thành lập theo Nghị quyết của Đại hội với lực lượng phẫu thuật viên, bác sỹ trẻ đầy nhiệt huyết và năng động, là Thành viên chính thức của Hiệp hội Gan mật tuỵ Quốc tế (IHPBA) và Hội Gan mật tuỵ châu Á - Thái Bình Dương (A-PHPBA). Đây là một bước vô cùng quan trọng của lãnh đạo Hội Gan mật Việt Nam trong kế hoạch chuẩn bị lực lượng nhà khoa học và thầy thuốc trẻ, có đầy đủ năng lực chuyên môn không chỉ đáp ứng nghiên cứu trong nước mà còn mở rộng quan hệ quốc tế, đưa Việt Nam làm chủ được diễn biến và tình trạng bệnh viêm gan và các biến chứng của nó, nhất là biến chứng gây ung thư gan trên phạm vi toàn cầu để đồng hành với Thế giới trên con đường giải quyết và đẩy lùi căn bệnh nguy hiểm liên quan đến các bệnh lý về viêm gan và ung thư gan.

 

 

Hình 1: Ra mắt Ban Chấp hành Hội Gan mật Việt Nam khu vực phía Nam

tại Bệnh viện ĐHYD tp Hồ Chí Minh (12/2018)

 

Hình 2: Ra mắt Ban chấp hành mới Hội Gan mật miền Trung - Tây Nguyên

 

Về các hoạt động hội thảo khoa học có liên quan đến viêm gan và ung thư gan: Ngày 5/4/2019 Hội Gan mật Việt Nam đã cùng với Học viện Y Dược học Cổ truyền Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học “Cập nhật Điều trị kết hợp hai nền y học trong bệnh lý gan mật” với gần 20 báo cáo khoa học, trong đó có hơn 10 báo cáo về Viêm gan và các biến chứng của nó (nhất là ứng dụng các bài thuốc y học cổ truyền hoặc kết hợp Đông - Tây y) với sự tham dự của hàng trăm đại biểu, trong đó có nhiều nhà khoa học hàng đầu trong chuyên ngành gan mật. Trong giữa tháng 6/2019 Hội Gan mật Việt Nam và Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt Nam đã phối hợp với Bệnh viện T.Ư Huế tổ chức thành công Hội thảo “Tiến bộ mới trong phẫu thuật và điều trị ít xâm lấn bệnh lý gan mật tuỵ” tại Bệnh viện T.Ư Huế với hơn 60 báo cáo trong nước, quốc tế và có gần 400 đại biểu tham dự, với nhiều báo cáo hay về viêm gan và ung thư gan. Trong tháng 6 và 7/2019 tại tp Hồ Chí Minh đã tổ chức các Hội thảo khoa học về “Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu” của Hội Gan mật thành phố Hồ Chí Minh và Hội thảo “Ghép gan Trẻ em” của Bệnh viện ĐHYD tp HCM với nhiều báo cáo chất lượng có liên quan đến viêm gan. Vào cuối tháng 11/2019 Hội Gan mật Việt Nam phối hợp cùng Bệnh viện ĐHYD tp HCM đã tổ chức thành công Hội nghị Gan mật Toàn quốc lần thứ 15 với chủ đề “Cập nhật xu thế mới trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý gan mật tuỵ” với hơn 500 đại biểu và gần 60 báo cáo khoa học (trong đó có nhiều phiên chuyên đề về viêm gan, xơ gan và ung thư gan) cùng sự tham gia của nhiều chuyên gia hàng đầu quốc tế, trong đó có GS M. Smith - Chủ tịch IHPBA và GS K K Madhavan - Chủ tịch nhiệm kỳ tới của A-PHPBA, GS Gani – Chủ tịch Hội Gan mật châu Á – Thái Bình dương (APASL) và nhiều chuyên gia quốc tế khác đến từ Trung Quốc, Đài Loan, Thái Lan, Indonesia, Hàn Quốc, Hoa Kỳ… và đã tổ chức Hội thảo “Xây dựng Khuyến cáo về chẩn đoán và điều trị Ung thư tế bào gan”. Tháng 6/2020 Chủ tịch Hội Gan mật Việt Nam đã ban hành Khuyến cáo này.

 

Hình 3: Hội thảo Khoa học “Cập nhật Điều trị Kết hợp hai nền Y học trong bệnh lý Gan mật” tại Học viện Y Dược học Cổ truyền Việt Nam – Hà Nội 5/4/2019

 

Hình 4: Hội thảo Khoa học “Tiến bộ mới trong Phẫu thuật & Điều trị ít xâm lấn bệnh lý Gan mật tuỵ - Bệnh viện Trung ương Huế 20-21/6/2019

 

Hình 5: Hội nghị Gan mật Toàn quốc lần thứ 15 tại TP HCM 29-30/11/2019

 

Trong năm 2020 dịch bệnh virus Corona xẩy ra, tuy có nhiều những tình huống bất ngờ khiến cho các hoạt động trong kế hoạch bị xáo trộn nhưng Hội Gan mật Việt Nam và Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt Nam vẫn tiếp tục phát huy các kết quả và thành tựu đã đạt được, hoàn thành cơ bản chương trình hoạt động đã đề ra của Hội và Phân hội trong Phòng chống viêm gan và ung thư gan. Hội Gan mật Việt Nam đã phối hợp cùng Hội Khoa học Tiêu hoá Việt Nam và Hội Gan mật Quốc tế tổ chức Phiên Hội thảo chuyên đề trực tiếp qua webcast về viêm gan và ung thư gan tại Bệnh viện TƯQĐ 108 vào chiều 7/11/2020 do các chuyên gia hàng đầu Thế giới của Hồng Kông, Nhật Bản và Hàn Quốc trình bầy về viêm gan và ung thư gan. Hội Gan mật Việt Nam đã tổ chức Hội thảo khoa học “Ứng dụng Tiến bộ mới và Kết hợp hai nền Y học trong bệnh lý Gan mật tuỵ” vào 24/11/2020 tại Học viện Y Dược học Cổ truyền Việt Nam với gần 30 báo cáo khoa học (trong đó có nhiều báo cáo về viêm gan, xơ gan và ung thư gan) và gần 300 đại biểu cùng chuyên gia tham dự. Gần đây nhất, phối hợp với Ban Ung thư Lực lượng vũ trang và Bệnh viện Thanh Nhàn, Hội Gan mật Việt Nam và Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt nam đã tổ chức thành công Hội nghị Khoa học Ung thư “Chung tay Phòng trị Ung thư” tại Bệnh viện Thanh Nhàn vào 22-23/1/2021, trong đó có nhiều báo cáo về ung thư gan.

 

Hình 6: Hội thảo Quốc tế chuyên đề trực tiếp qua webcast về viêm gan và ung thư gan tại Bệnh viện TƯQĐ 108 vào chiều 7/11/2020

 

Hình 7: Các đại biểu Lãnh đạo dự Hội thảo KH “Ứng dụng Tiến bộ mới và Kết hợp hai nền Y học trong bệnh lý Gan mật tuỵ” tại HVYDHCTVN – 24/11/2020

 

Hình 8: Các đại biểu Lãnh đạo dự Hội nghị KH Ung thư “Chung tay Phòng trị Ung thư” tại BV Thanh Nhàn  - 22-23/1/2021

 

Về các hoạt động phong trào phòng chống viêm gan: Vào tháng 7/2019, tại thành phố Hưng Yên, Hội Gan mật Việt Nam, Tổ chức Y tế Thế giới và Sở Y tế Hưng Yên đã phối hợp tổ chức Mít tinh hưởng ứng Ngày Viêm gan Thế giới và Phát động đẩy mạnh phong trào “Toàn dân chung tay đánh gục vi rút viêm gan”. Lãnh đạo Bộ Y tế, lãnh đạo tỉnh Hưng Yên, Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới và lãnh đạo Hội Gan mật Việt Nam cùng gần 500 đại biểu đã đến tham dự. Trong Mít tinh đã có nhiều sự kiện như tổng kết và trao giải thưởng Cuộc thi tìm hiểu về viêm gan vi rút; trao quà tặng của Quỹ Phòng chống viêm gan cho bệnh nhân viêm gan có hoàn cảnh khó khăn; tổ chức Đi bộ gây Quỹ Phòng chống viêm gan và ghép gan. Đây là các hoạt động hết sức thiết thực và có ý nghĩa nhằm góp phần nâng cao nhận thức và giúp tăng cường đầu tư để loại trừ viêm gan. Cuộc thi “Tìm hiểu về viêm gan vi rút” của Hội Gan mật Việt Nam đã nhận được sự tham gia đông đảo của mọi tầng lớp nhân dân với gần chục nghìn bài dự thi và tổng trị giá giải thưởng hơn một trăm triệu đồng. Trong đó, đã trao 50 giải qua các tuần thi và trao các giải chung cuộc trong Mít tinh. Ngoài ra, Quỹ Phòng chống viêm gan và ghép gan đã trao quà tặng (mỗi suất quà trị giá 5 triệu đồng) hỗ trợ cho các bệnh nhân viêm gan có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, gia đình chính sách, người khuyết tật để có điều kiện điều trị bệnh, đảm bảo sức khỏe, ổn định cuộc sống. Nhân dịp Ngày Viêm gan Thế giới, lãnh đạo Quỹ Phòng chống Viêm gan và Ghép gan đã đến thăm tặng quà (mỗi suất 10 triệu đồng) cho bệnh nhân ghép gan có hoàn cảnh khó khăn ở khu vực Hà Nội và ở TP Hồ Chí Minh. Tại nhiều vùng miền khác của Tổ quốc, như tỉnh Kiên Giang và nhiều tỉnh thành khác đã phối hợp với sự chỉ đạo của Hội Gan mật Việt Nam hỗ trợ giúp các bệnh nhân nghèo, cận nghèo, bệnh nhân viêm gan có hoàn cảnh khó khăn để điều trị viêm gan vi rút, trong đó có hàng trăm trường hợp được hỗ trợ điều trị thuốc kháng vi rút và hàng chục nghìn người được xét nghiệm miễn phí tầm soát viêm gan vi rút C. Trước đó, Hội Gan mật Việt Nam đã hỗ trợ cho xã Sơn Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình là xã chỉ đạo điểm để khám sàng lọc viêm gan giai đoạn 2 nhằm nhân rộng ra cả nước cũng như Sơ kết Phong trào toàn dân chung tay đánh gục vi rút viêm gan tại Hà Nội. Trong tháng 7/2020 đã tổ chức Mít tinh kỷ niệm Ngày Viêm gan Thế giới (28/7/2020) và Toạ đàm Nâng cao Phòng trị Viêm gan ở Việt Nam tại Học viện Y Dược học Cổ truyền Việt Nam, với sự tham gia của chuyên gia Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và nhiều chuyên gia hàng đầu về viêm gan của nước ta. Sự kiện có nhiều đơn vị đồng hành và sự góp mặt của gần 300 đại biểu. Tọa đàm đã đưa ra được các Thông điệp về viêm gan (với 5 thông điệp của WHO và 3 thông điệp của Việt Nam). Trong đó các Thông điệp về Phòng chống viêm gan 2020 của Việt Nam là: (1) Kết hợp 2 nền y học trong điều trị viêm gan; (2) Sàng lọc bệnh nhân viêm gan để sớm phát hiện ung thư gan bằng định kỳ tối thiểu mỗi 6 tháng xét nghiệm AFP và siêu âm gan; (3) Toàn dân chung tay đánh gục vi rút viêm gan. Trước đấy, Hội Gan mật Việt Nam đã cùng các đơn vị đồng hành đến nhiều bệnh viện như Bệnh viện QY 103, BV Đống Đa - Hà Nội, BV Chợ Rẫy – tp HCM, Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Long và nhiều bệnh viện khác để thăm hỏi và tặng quà cho các bệnh nhân viêm gan đang điều trị tại đó. Trong Mít tinh 28/7/2020 đã trao quà của Quỹ Phòng chống Viêm gan và Ghép gan cho các bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn. Ngoài ra còn có hoạt động gây Quỹ bằng mua các bức tranh đẹp vẽ về viêm gan do các Sinh viên Đại học Mỹ thuật thực hiện. Hội Gan mật Việt Nam cũng đã tổ chức Cuộc thi viết: “Đừng gục ngã trước vi rút viêm gan” và đã nhận được sự tham gia rộng khắp với nhiều bài viết hay, chân thực và cảm động góp phần nâng cao nhận thức của người dân trong phòng chống bệnh viêm gan vi rút.

 

Hình 9: Mít tinh Hưởng ứng Ngày Viêm gan Thế giới 28/7/2019 & Phát động Phong trào “Toàn dân chung tay đánh gục Vi rút Viêm gan” tại TP Hưng Yên

 

Hình 10: Hơn 500 đại biểu tham gia Mít tinh Ngày Viêm gan Thế giới 28/7/2019 ở TP Hưng Yên đã đi bộ gây Quỹ Phòng chống Viêm gan

 

Hình 11: Mít tinh Ngày Viêm gan Thế giới 28/7/2020 và Toạ đàm Nâng cao Phòng trị Viêm gan tại Việt Nam tổ chức tại Học viện YDHCT Việt Nam, Hà Nội

 

Về các hoạt động Quốc tế: Trong giữa tháng 4/2019 Đoàn đại biểu Việt Nam do GS TS Lê Trung Hải - Chủ tịch Hội Gan mật Việt Nam dẫn đầu và có báo cáo khoa học tại Hội thảo của Hội Gan mật châu Á - Thái Bình Dương (APASL) với chủ đề về Miễn dịch và Gien của gan (Liver Immunology & Genetics) diễn ra tại Tokyo, Nhật Bản có liên quan nhiều đến bệnh lý viêm gan và ung thư gan. Ngày 23/4/2019 Hiệp hội Gan mật tuỵ Quốc tế (IHPBA) và Hội Gan mật tuỵ châu Á - Thái Bình Dương (A-PHPBA) đã chính thức công nhận Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt Nam là thành viên chính thức của IHPBA / A-PHPBA. Đầu tháng 6/2019 tại Hội thảo Quốc tế về Phẫu thật Gan mật tuỵ ở Hà Lan, Lãnh đạo Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt Nam đã làm việc với Lãnh đạo IHPBA (GS M Smith - Chủ tịch đương nhiệm và GS N Kokudo - Chủ tịch Khoá tới) về sự hỗ trợ giúp đỡ của IHPBA với Phân hội. Trong đầu tháng 9/2019, Đoàn đại biểu Việt Nam do GS TS Lê Trung Hải, Chủ tịch Hội và Phân hội cùng các phẫu thuật viên, các chuyên gia của Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt Nam và các bệnh viện lớn như Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện TƯQĐ 108, Bệnh viện ĐHYD tp HCM, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện K, Bệnh viện Bình Dân, Bệnh viện ĐKTƯ Cần Thơ … đã tham dự và có báo cáo khoa học về ung thư gan tại Hội nghị của Hội Gan mật tuỵ châu Á - Thái Bình Dương (A-PHPBA) và Hội thảo Ghép gan Trẻ em tổ chức tại Thủ đô Seoul, Hàn Quốc từ ngày 3-7/9/2019. Vào 28/11/2019 Đoàn Đại biểu IHPBA và APHPBA đã sang thăm và làm việc với Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt Nam tại Bệnh viện ĐHYD tp HCM để trao đổi hợp tác 2 bên. Phía Quốc tế đánh giá cao các thành tựu hoạt động của Hội và Phân hội, sẽ giúp phía Việt Nam tham gia hội nhập Quốc tế, nhất là cho các thầy thuốc trẻ và tăng cường phòng chống ung thư gan và viêm gan. Trong thời gian dịch Covid-19 vừa qua, đại biểu của Hội và Phân hội đã tham gia các hội thảo trực tuyến (online) với Quôc tế về chủ đề Gan mật tuỵ.

Trong các năm gần đây (trước khi có dịch Covid xẩy ra) đã có nhiều bác sỹ thành viên của Hội và Phân hội có nhiều báo cáo khoa học liên quan đến ung thư gan và viêm gan đã được báo cáo tại các hội thảo quốc tế như của GS TS Lê Trung Hải - Chủ tịch Hội, PGS TS Phạm Thị Thu Thuỷ - Trung tâm Y khoa Medic tp HCM, TS Lê Văn Thành - BV TƯQĐ 108, TS Ninh Viết Khải - BV Việt Đức, TS Trần Công Duy Long - BV ĐHYD tp HCM, ThS Lê Trung Hiếu - BV TƯQĐ 108, ThS Đào Đức Dũng - BV Vinmec và của nhiều bác sỹ khác.

 

Hình 12: Lãnh đạo Hội Gan mật tuỵ Quốc tế (IHPBA) và Chủ tịch các quốc gia khu vực Châu Á-TBD họp tại Seoul, Hàn Quốc 9/2019. Chuyên ngành Gan mật tuỵ Việt Nam được đánh giá cao về truyền thống và các thành tựu gần đây, nhất là về ung thư gan và viêm gan.

 

Hình 13: Các đại biểu Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt Nam tham dự Hội nghị Gan mật tuỵ châu Á – Thái Bình dương tại Seoul, Hàn Quốc – 9/2019

 

Về hoạt động xuất bản và thông tin: Hội Gan mật Việt Nam và Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt Nam đã tích cực cho ra mắt Trang thông tin điện tử (vasld.com.vn) từ tháng 3/2019 với 2 phiên bản tiếng Việt và tiếng Anh. Đến nay, trang website này đã được đánh giá cao bởi có nhiều tin bài hay, cập nhật, có chất lượng chuyên môn và có nhiều mục thiết thực, phong phú cùng các thông tin bổ ích. Tạp chí Gan mật Việt Nam các số 39 và 40/2019, số 41 và 42/2020 cùng Kỷ yếu 2021 được phát hành với nhiều bài và công trình chất lượng có phản biện khoa học nghiêm túc giúp đáng kể cho vai trò hướng dẫn và định hướng chuyên môn của Hội và Phân hội, nhất là về Phòng chống viêm gan và ung thư gan. Ngoài ra, Hội Gan mật Việt Nam và Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt Nam đã cho ra mắt các Bộ tài liệu (Brochure) ngắn gọn với các hình ảnh đẹp cập nhật giới thiệu về Hội và Phân hội cũng như xây dựng đoạn phim video clip ngắn giới thiệu về Chặng đường phát triển của Hội và Phân hội có lồng ghép các nội dung về Phòng chống viêm gan và ung thư gan được người xem đón nhận và đánh giá cao.

 Hội Gan mật Việt Nam và Phân hội Phẫu thuật Gan mật tuỵ Việt Nam phát huy truyền thống, tiếp tục nỗ lực phấn đấu xây dựng và phát triển để thực sự trở thành những tổ chức xã hội - nghề nghiệp có uy tín, đóng góp tích cực cho sự phát triển của nền y học nước nhà và sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, trong đó đặc biệt là các hoạt động phòng chống viêm gan và ung thư gan./.